Η παγίωση του public cloud ως δομή που εξυπηρετεί τις ενδοεταιρικές ανάγκες θεωρείται ότι είχε ως φυσική εξέλιξη την εμφάνιση του υβριδικού cloud. Πρόκειται για μία αρχιτεκτονική στην οποία χρησιμοποιούνται συνδυαστικά οι πόροι και οι υπηρεσίες του cloud και οι πόροι και η δομή των εγκαταστάσεων της επιχείρησης. Ο συνδυασμός δεν είναι τυχαίος και διάσπαρτος αλλά υπάρχουν δυνατότητες οργανωμένης διαχείρισης και συγχρονισμού μεταξύ των 2 διαφορετικών πλατφορμών.

Η χρήση του υβριδικού μοντέλου cloud επιτρέπει τις επιχειρηματικές λειτουργίες και διεργασίες να μετακινούνται μεταξύ εσωτερικής και cloud δομής, ώστε να εξυπηρετείται όσο το δυνατόν καλύτερα η παραγωγική διαδικασία. Η ευελιξία αυτή είναι εξαιρετικά αποτελεσματική υπό όρους κόστους και ταχύτητας δίνοντας στην επιχείρηση δυνατότητες εξέλιξης και ίσως στις μέρες μας επιβίωσης.
Φυσικά εγείρονται θέματα και προβληματισμοί. Κάθε φορά που ένα “ξένο σώμα” εισάγεται στην ενδοεταιρική δομή η λέξη ασφάλεια είναι το πρώτο καμπανάκι που χτυπάει. Από την άλλη πλευρά, η συνεργασία και ο κατευθυνόμενος χειρισμός μιας παραγωγικής διαδικασίας σε πραγματικό χρόνο στον IT διαχειριστή ηχεί ως χάος και πανικός. Τι πρέπει λοιπόν να μελετηθεί εξ’ αρχής, τι ισχύει και τι συμφέρει την επιχείρηση; Ακολουθούν κάποιοι μύθοι αλλά και σκέψεις-προτάσεις που αναδύονται κάθε φορά που ακούμε τον όρο υβριδικό cloud.

Μύθος 1 : “Η χρήση ενός δημόσιου cloud μπορεί να είναι καθολική”
Ψευδές… Προσπαθώντας να αποφευχθεί το “χάος” η πρώτη σκέψη είναι να μην ενωθούν οι δύο δομές και η καθεμία να κάνει την δουλειά της αυτόνομα. Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν προτείνεται. Το public cloud υποστηρίζει μια ευρεία γκάμα από εφαρμογές με τα αντίστοιχα συμφωνητικά σε επίπεδο υπηρεσιών (SLAs) για συγκεκριμένη πελατειακή βάση, ανάλογα τον πάροχο. Ανάλογα με το είδος των πελατών τα συμφωνητικά συντάσσονται διαφορετικά αναλόγως την υπηρεσία που αφορούν και τον εργασιακό φόρτο που θα υποστηρίξουν. Οι απαιτήσεις όμως μιας σύγχρονης επιχείρησης παρουσιάζουν ποικιλομορφία και κατά συνέπεια διαφορετικό χειρισμό και τρόπο εξυπηρέτησης.

Για παράδειγμα, ένας δημόσιος πάροχος cloud όπως είναι η Amazon Web Services (AWS), “υποθέτει” ότι όλες οι υπηρεσίες που φιλοξενεί και υποστηρίζει είναι γραμμένες για να λειτουργούν στο cloud. Κατά συνέπεια όσες εφαρμογές δεν βρίσκονται άμεσα συνδεδεμένες σε κάποιον server μπορούν να εξυπηρετηθούν από αυτόν τον πάροχο ικανοποιητικά. Από την άλλη μεριά τα πληροφορικά συστήματα των επιχειρήσεων (ERP), που απαιτούν μεγάλη επεξεργαστική ισχύ και τεράστιους χώρους αποθήκευσης, εξ ‘ ορισμού λειτουργούν σε μεγάλους server και η συνεργασία τους με cloud δομές απαιτεί ισχυρά SLAs, που λίγοι προσφέρουν στην αγορά.

Φυσικά, δεν υπάρχει κάποια υποχρέωση η επιχείρηση να συνεργαστεί με έναν μόνο πάροχο και επί της ουσίας δεν είναι επιθυμητό. Οι διαφορετικές όμως συνεργασίες πρέπει να ελέγχονται και να κατευθύνονται έτσι ώστε να βοηθούν στην αύξηση της απόδοσης. Προτείνεται η χρήση εμπορικών πλατφορμών που αφορούν την διαχείριση των ποικίλων cloud δομών μέσα από μία ενιαία βάση. Έτσι, οι ΙΤ διαχειριστές θα έχουν την ευελιξία να διαμοιράζουν τον φόρτο εργασίας μεταξύ παρόχων εξασφαλίζοντας ένα επίπεδο συνεργασίας που δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί αν δεν υπήρχε μία γενικευμένη οπτική σχετικά με τις ανάγκες εξυπηρέτησης και τις παρεχόμενες υπηρεσίες.

Μύθος 2: “Το cloud δεν είναι ασφαλές”
Ψευδές… Η ασφάλεια παρέχεται στο επιθυμητό επίπεδο που ορίζει κάθε επιχείρηση μέσα από μία ευρεία γκάμα λύσεων. Η χρήση συσκευών ασφαλείας στις διασυνδέσεις μεταξύ βάσεων δεδομένων, servers εφαρμογών και web servers, εξασφαλίζουν το επίπεδο ασφάλειας μιας ενδοεταιρικής δομής. Έτοιμες λύσεις συμμορφώνονται και καλύπτουν συγκεκριμένα πρωτόκολλα ασφάλειας που αφορούν υπηρεσίες υγείας (πρωτόκολλο HIPAA) ή υπηρεσίες τραπεζικών συναλλαγών (πρωτόκολλο PCI).

Επί της ουσίας, είναι το πρόβλημα που πρέπει να εντοπιστεί και σίγουρα η λύση θα υπάρχει. Προτού λοιπόν αποφασιστούν τα σημεία στα οποία εγείρονται ζητήματα ασφάλειας, οι ΙΤ διαχειριστές πρέπει να εξετάσουν τις δύο δομές και τον τρόπο που υλοποιούνται και συνεργάζονται. Για παράδειγμα, να καθορίσουν που θα βρίσκονται τα δεδομένα τους όταν δεν χρησιμοποιούνται, αν θα βρίσκονται στους ίδιους servers με τις εφαρμογές και αν εκεί θα προστατεύονται επαρκώς και σύμφωνα με τις απαιτήσεις ασφάλειας της εταιρείας. Η εξαρχής διεξοδική μελέτη είναι και η μεγαλύτερη προστασία που μπορεί να εξασφαλιστεί.

Μύθος 3: “Το cloud δεν είναι αξιόπιστο”
Ψευδές… Η πεποίθηση της έλλειψης αξιοπιστίας δεν αφορά μόνο τις cloud δομές αλλά οτιδήποτε προέρχεται από τρίτους κατασκευαστές που “εισχωρούν” μέσα σε μία επιχείρηση. Αυτή η φυσική συστολή μπορεί να ξεπεραστεί μέσω της μελέτης των δυνατοτήτων του cloud. Το υβριδικό cloud επιτρέπει τον χειρισμό του φόρτου εργασίας σε πραγματικό χρόνο βελτιώνοντας την τελική απόδοση. Προσφέρονται τεράστιες ποσότητες χωρητικότητας και αναρίθμητοι πόροι και κάθε επιχείρηση μπορεί να αντλήσει τα επιθυμητά για να ανταποκριθεί στις αιτήσεις εξυπηρέτησης που εκκρεμούν χωρίς να εισάγεται καθυστέρηση όσο αυξάνει ο όγκος. Μπορεί να διαθέτει το ελάχιστο απαραίτητο υλικό για να εξυπηρετεί μία εφαρμογή και να αντλεί επιπλέον πόρους όταν αυτό είναι αναγκαίο. Ως λύση θεωρείται οικονομική, τηρουμένων των αναλογιών, αξιόπιστη και αυξάνει κατά πολύ τα επίπεδα ευελιξίας της επιχείρησης.

Παρόλα αυτά προτού επιλεγεί μία cloud λύση οφείλεται να ερευνηθεί το επίπεδο υπηρεσιών που παρέχεται. Κάθε λύση έχει και κάποιο μειονέκτημα. Ίσως να προσφέρονται πόροι αλλά να μην υπάρχει πρόβλεψη για σενάρια καταστροφής ή αξιόπιστης επιστροφής κατόπιν αστοχίας. Επίσης, συνηθίζεται κάποιες περιοχές του δημόσιου cloud να κλείνουν ώστε να εξυπηρετηθούν σημαντικοί πελάτες, οπότε καλό είναι να γνωρίζετε σε ποια περιοχή βρίσκεστε και τι να περιμένετε από αυτή. Από την άλλη μεριά, ακόμα και αν θεωρείστε σημαντικός πελάτης τα εργαλεία που σας διατίθενται διαμοιράζονται μεταξύ πολλών, οπότε αν τα χρειαστούν όλοι ταυτόχρονα ίσως να υπάρξει αδυναμία εξυπηρέτησης. Και το κυριότερο είναι ότι οι cloud πάροχοι δεν συνηθίζουν να δίνουν σαφής πληροφορίες για το ακριβές σημείο που υπήρξε το πρόβλημα, οπότε η αυστηρή αξιολόγηση πριν την επιλογή κρίνεται απαραίτητη.

Μύθος 4 “Το public cloud είναι φθηνότερο”
Ίσως… Η μίσθωση υπηρεσιών cloud απαιτεί μελέτη σε βάθος χρόνου. Σε κάποιο σημείο ανάλογα του πλήθους των υπηρεσιών και του χρόνου που αυτές μισθώνονται, μπορεί να κοστίσει ακριβότερα η cloud λύση, από το να υλοποιούνταν οι δομές και να προσφέρονταν οι υπηρεσίες ενδοεταιρικά. Υποθετικά, αυτή η μελέτη έχει τελεστεί πριν την τελική απόφαση βάσει τον τρεχόντων κοστολογίων και του όγκου εξυπηρέτησης που αναμένει η εκάστοτε εταιρεία. Όμως, σημειώνεται διαρκής αλλαγή στις τιμές χρέωσης. Αναφέρεται ότι τα τελευταία 2 χρόνια η Amazon έχει μειώσει το κόστος 15 φορές. Αυτό σίγουρα δυσχεραίνει την απόφαση αλλά μέχρι σήμερα αποδεικνύεται ότι για λογική χρήση το cloud παραμένει οικονομικότερο ως λύση.

Μύθος 5 : “Το εύρος ζώνης του cloud είναι περιορισμένο”
Ψευδές… Η απόδοση ορισμένων εφαρμογών βασίζεται στην Ethernet επικοινωνία μεταξύ των τμημάτων του κέντρου δεδομένων που συνεργάζονται με αυτές. Όταν για λόγους απόδοσης οι εφαρμογές μετακινούνται σε cloud δομές δημιουργείται μια φυσική απόσταση με το κέντρο δεδομένων και άρα η μεταφορά των δεδομένων εξαρτάται από το εύρος ζώνης της νέας παρεχόμενης διασύνδεσης. Ορισμένοι cloud πάροχοι επιλύουν το πρόβλημα της φυσικής απόστασης “ξεγελώντας” τους servers. Δημιουργούν ένα δίκτυο που λειτουργεί όπως μία Ethenet διασύνδεση με αποτέλεσμα ο server να μην αναγνωρίζει ότι έχει μετακινηθεί αλλά να συμπεριφέρεται ακριβώς όπως όταν βρισκόταν στο τοπικό WAN. Επιπρόσθετα, μπορεί να επιλεγεί μία λύση με απευθείας σύνδεση στο public cloud όπου το παρεχόμενο εύρος ζώνης αλλάζει ανάλογα της ζήτησης του πελάτη.

Μύθος 6: “Στο cloud δεν μεταφέρεται μεγάλος όγκος δεδομένων”
Ίσως… Αν η μεταφορά μεγάλου όγκου δεδομένων είναι ουσιαστική για τις ανάγκες της εταιρείας , τότε διατίθενται οι κατάλληλες λύσεις για να είναι εφικτό. Οι cloud πάροχοι προσφέρουν απευθείας συνδέσεις (direct links) ή διασυνδέσεις οπτικών ινών στα κέντρα δεδομένων τους και οι πελάτες μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε Gigabit ή 10 Gigabit ταχύτητες συνδέσεων. Φυσικά, υπάρχουν ποικίλες λύσεις οπότε ο όγκος μεταφοράς, τα χρονικά περιθώρια και το τελικό κόστος θα καθορίσουν την χρυσή τομή, υπό την οποία θα γίνει η τελική επιλογή.

Μύθος 7: “Δεν διατηρείς τον έλεγχο των δεδομένων σου στο cloud”
Ψευδές… Υπάρχουν πολλές επιλογές που επιτρέπουν την διατήρηση του ελέγχου των δεδομένων από την επιχείρηση. Η επιλογή ενός παρόχου που επιτρέπει στην εταιρεία να κρατήσει τα δεδομένα εντός της δομής της θεωρείται ιδανική. Η λύση συνοδεύεται από μισθωμένη γραμμή υψηλής ταχύτητας σύνδεσης, με την οποία η επιχείρηση θα μπορεί να μεταφέρει δεδομένα προς το cloud όταν αυτό θεωρείται αναγκαίο, χωρίς να υπονομεύεται η απόδοσή της.

Βέβαια, η ιδέα της μισθωμένης γραμμής θεωρητικά αυξάνει κατά πολύ το κόστος της υπηρεσίας και ίσως να μην είναι συμφέρουσα. Πλέον όμως, διατίθενται υπηρεσίες απευθείας σύνδεσης, οι οποίες επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να μετακινούν τα δεδομένα του χωρίς τους περιορισμούς του εύρους ζώνης και του αυξημένου κόστους. Σε έναν απλό πάροχο συνήθως υπάρχει χρέωση τόσο για την εξερχόμενη όσο και για την εισερχόμενη κίνηση δεδομένων. Σε παρόχους που προσφέρουν απευθείας συνδέσεις η εισερχομένη κίνηση παρέχεται δωρεάν και η χρέωση για την εξερχόμενη είναι έως και 10 φορές φτηνότερη από το κόστος μεταφοράς με τις συμβατικές συνδέσεις Internet. Γι’ αυτό απαιτείται ο συνδυασμός διαφορετικών παρόχων που ο καθένας τους είναι ιδανικός για την υπηρεσία στην οποία έχει δώσει την μεγαλύτερη βαρύτητα.

Μύθος 8: “Ας περιμένουμε… κανείς δεν απολύθηκε γιατί δεν επέλεξε τις cloud υπηρεσίες”
Ψευδές…Η οικονομική κρίση επιτάσσει την εύρεση φτηνότερων και αποδοτικότερων λύσεων, σε τέτοιο σημείο που ίσως διακυβεύεται ακόμα και η βιωσιμότητα της εκάστοτε επιχείρησης. Επιπρόσθετα, τα δεδομένα αλλάζουν διαρκώς γι’ αυτό εξ’ αρχής προτάθηκε η συνεχής μελέτη της cloud αγοράς. Μία μελέτη που διενεργήθηκε 6 μήνες πριν θεωρείται πλέον ξεπερασμένη και οι νέες τιμές της αγοράς επιβάλλουν την επανεξέταση του θέματος.

Παράλληλα, το υβριδικό cloud διαρκώς βελτιώνεται και κερδίζει έδαφος. Νέες δυνατότητες προστίθενται στις ήδη διαθέσιμες λύσεις, υπηρεσίες που αρχικά δεν προσφέρονταν πλέον είναι εφικτές και ολοένα και μεγαλύτερα φορτία παραγωγής μπορούν να εξυπηρετηθούν αξιόπιστα και αποδοτικά. Οι επιχειρήσεις που θέλουν να παραμείνουν ανταγωνιστικές μοιραία οδηγούνται προς την cloud εποχή.

Μύθος 9: “Η Συμμόρφωση με τους κανόνες δεν είναι εφικτή”
Ίσως… Τα δεδομένα που διατηρεί μια επιχείρηση και ο τρόπος που τα διαχειρίζεται υπόκεινται σε ένα σύνολο κανόνων, που αφορούν την ενδοεταιρική πολιτική ασφάλειας, την συμμόρφωση με τους κρατικούς νόμους αλλά και με τα βιομηχανικά πρότυπα που ακολουθούνται. Για να είναι εφικτή η συμμόρφωση με τους ανωτέρω κανόνες προτείνεται η χρήση του ιδιωτικού cloud, στο οποίο θα υπάρχουν δυνατότητες διαχείρισης και εξυπηρέτησης των εφαρμογών. Αν τα δεδομένα απαιτείται να διατηρούνται σε μία μόνο τοποθεσία, πρέπει να είναι εφικτή η προσπέλασή τους με ασφάλεια και ταχύτητα, οπότε ο τρόπος υλοποίησης του ιδιωτικού cloud είναι ένας εκ νέου προβληματισμός.

Συμπερασματικά
Από τα προαναφερόμενα διαγνώστηκαν τρία βασικά βήματα τα οποία απαιτούνται για την τελική υιοθέτηση του υβριδικού cloud. Πρώτον, κάθε επιχείρηση πρέπει να κατανοήσει ότι οι λύσεις cloud θα βελτιώσουν την απόδοσή της, θα της εξασφαλίσουν οικονομία και θα την καταστήστουν σύγχρονη και ανταγωνιστική. Στις μέρες μας δεν επιτρέπεται κανένας πελάτης να μείνει ανικανοποίητος ή να καθυστέρει η εξυπηρέτησή του. Με ένα πιο απαιτητικό αγοραστικό κοινό η επιχείρηση πρέπει να είναι σε θέση να εξυπηρετεί ένα διαρκώς αυξανόμενο όγκο πελατών μέσα στην διάρκεια της ημέρας, που καμιά φορά ακόμα και η πιο προσεκτική μελέτη δεν τον έχει προβλέψει. Δεύτερον, απαιτείται να εντοπιστούν οι υπηρεσίες που θα μετακινηθούν στις cloud δομές, αυτές που θα παραμείνουν ενδοεταιρικά και ο τρόπος που όλες μαζί θα συνεργάζονται κατά την παραγωγική διαδικασία. Η μελέτη οφείλεται να στηριχθεί στις υπάρχουσες δομές της εταιρείας, την απαιτούμενη απόδοση, το τελικό κόστος και τα ποσοστά ευελιξίας που θεωρούνται ικανοποιητικά. Τέλος, μια προσεκτική μελέτη των παρόχων υπηρεσιών cloud, των συμφωνητικών που διαθέτουν και του τρόπου που θα ικανοποιούνται οι εταιρικές ανάγκες είναι απαραίτητη. Στόχος να βρεθεί η πιο αξιόπιστη λύση αν και δεν είναι απαραίτητο να δεσμευτεί μια εταιρεία σε ένα μόνο πάροχο. Οι τελικές επιλογές επισφραγίζουν την προηγούμενη μελέτη και είναι καθοριστικές για την εξέλιξη της επιχείρησης. Αν οι αντιστάσεις σας κάμφθηκαν είστε έτοιμοι για τον επόμενο βήμα….Καλή επιτυχία!

Της Παναγιώτας Τσώνη